سیم و کابل
معرفی انواع سیم و کابل
انواع سیم و کابل برق، تجهیزات مهمی در سیستم الکتریکی هستند. این دو مفهومی کاملاً متفاوت دارند. یک سیم از یک هادی الکتریکی منفرد ساخته شده است، در حالی که یک کابل متشکل از یک گروه یا یک باندل (دسته) از سیمهای چندگانه است که درون یک پوسته مشترک قرار گرفتهاند. از سیم و کابل برای حمل جریان الکتریکی استفاده میشود. امروزه به دلیل پیشرفت فناوری، تقریباً انرژی همه دستگاهها از طریق برق تأمین میشود. چه در داخل خانه و چه در فضای بیرون، ما به برق مطمئن و بدون وقفه نیاز داریم که با انواع سیم و کابل مناسب به ما میرسد. نه تنها در بخش برق از کابلها و سیمها برای انتقال و توزیع برق به خانه و صنایع استفاده میشود، بلکه بخش مخابرات نیز بر انواع سیم و کابل برای انتقال بیوقفه دادهها متکی است.
شناخت نشانههای انواع سیم
جنس هادی ها، عایق و نوع کاربرد سیم و کابل با حروف مشخصی روی روکش حک میشوند. در ادامه معنی علامتها و حروف روی عایق ها را میگوییم.
N علامت سیم مسی است که با استاندارد VDE آلمان ساخته شده.
Y به معنی عایق پروتودور PVC هر رشته است.
S & Z علامت سیمهای مخصوص هستند.
F علامت سیمهای نرم است.
A سیمکشی داخل لولهها و M سیمهای مقاوم در مقابل رطوبت است.
مهمترین برچسب کابلها مربوط به عایق یا پوشش پلاستیکی اطراف سیمهای رسانای آنها است. در اینجا برخی از برچسبهای متداول که روی سیمها نوشته میشوند، آورده شده است:
THHN
THWN
THW
XHHN
مفهوم هر یک از حروف مورد استفاده در برچسبهای بالا به شرح زیر است:
T: :عایق ترموپلاستیک؛ یک ماده مقاوم در برابر آتش.
:H: مقاوم در برابر حرارت؛ قادر به تحمل حرارت تا ۱۶۷ درجه فارنهایت.
HH: :بسیار مقاوم در برابر حرارت؛ قادر به تحمل حرارت تا ۱۹۴ درجه فارنهایت.
:W: مرطوب» یا تأیید شده برای مکانهای نمناک یا مرطوب. این سیم برای مکانهای خشک نیز مناسب است.
:X: عایق ساخته شده از پلیمر مصنوعی که در برابر شعله مقاوم است.
:N: از جنس نایلون برای مقاومت در برابر روغن و بنزین.
سیم تکهادی
سیم تکهادی محبوبترین انتخاب برای سیستم الکتریکی داخل خانه است. این نوع سیم در چندین اندازه، رنگ (برای شناسایی فاز، نول و زمین) و با هادیهای مفتولی یا رشتهای موجود است. یک سیم مفتولی اتصالات بهتری را خواهد داشت، اما سیمهای رشتهای را میتوان راحتتر از طریق مجرای مربوطه انتقال داد. هر دو نوع این سیم با عایقهای THW و THHN موجود هستند.
سیم تکهادی که اغلب با نام سیم شناخته میشود، از یک سیم رسانای عایقبندی شده ساخته شده است. این سیم محبوبترین انتخاب برای سیمکشی است. این سیم، برای شناسایی فاز و زمین، در چند رنگ موجود است. سیم تک هادی دو نوع دارد.
سیم مفتولی (NYA)
هادی این نوع سیمها از مس نرم شده با عایقی از ماده پلاستیک پی.وی.سی در رنگ های گوناگون شکل گرفته است. ولتاژ اسمی این سیم 750/450 ولت است و برای جریانهای مختلف با سطح مقطع تا 240 میلی متر مربع ساخته میشود. این دسته از سیم ها در تابلوهای برق و تاسیسات نصب ثابت در محیط های خشک در داخل لوله، روی دیوار یا داخل آن به کار میرود. بنابراین استفاده از این نوع سیم به طور مستقیم در داخل دیوار مجاز نیست.
سیم مفتولی از یک هسته جامد منفرد با عایق پلاستیکی ساخته شده است. سیم مفتولی اتصال بهتری دارد، اما به دلیل سختی آن، خم شدن یا پیچاندنش دشوار است. چند بار خم کردن سیم ممکن است باعث آسیب رساندن به هادی داخل آن شود. چنین سیمهای در مواردی استفاده میشوند که نیازی به خم شدن آنها نباشد.
انواع سیم و کابل برق، تجهیزات مهمی در سیستم الکتریکی هستند. این دو مفهومی کاملاً متفاوت دارند. یک سیم از یک هادی الکتریکی منفرد ساخته شده است، در حالی که یک کابل متشکل از یک گروه یا یک باندل (دسته) از سیمهای چندگانه است که درون یک پوسته مشترک قرار گرفتهاند. از سیم و کابل برای حمل جریان الکتریکی استفاده میشود. امروزه به دلیل پیشرفت فناوری، تقریباً انرژی همه دستگاهها از طریق برق تأمین میشود. چه در داخل خانه و چه در فضای بیرون، ما به برق مطمئن و بدون وقفه نیاز داریم که با انواع سیم و کابل مناسب به ما میرسد. نه تنها در بخش برق از کابلها و سیمها برای انتقال و توزیع برق به خانه و صنایع استفاده میشود، بلکه بخش مخابرات نیز بر انواع سیم و کابل برای انتقال بیوقفه دادهها متکی است.
شناخت نشانههای انواع سیم
جنس هادی ها، عایق و نوع کاربرد سیم و کابل با حروف مشخصی روی روکش حک میشوند. در ادامه معنی علامتها و حروف روی عایق ها را میگوییم.
N علامت سیم مسی است که با استاندارد VDE آلمان ساخته شده.
Y به معنی عایق پروتودور PVC هر رشته است.
S & Z علامت سیمهای مخصوص هستند.
F علامت سیمهای نرم است.
A سیمکشی داخل لولهها و M سیمهای مقاوم در مقابل رطوبت است.
مهمترین برچسب کابلها مربوط به عایق یا پوشش پلاستیکی اطراف سیمهای رسانای آنها است. در اینجا برخی از برچسبهای متداول که روی سیمها نوشته میشوند، آورده شده است:
THHN
THWN
THW
XHHN
مفهوم هر یک از حروف مورد استفاده در برچسبهای بالا به شرح زیر است:
T: :عایق ترموپلاستیک؛ یک ماده مقاوم در برابر آتش.
:H: مقاوم در برابر حرارت؛ قادر به تحمل حرارت تا ۱۶۷ درجه فارنهایت.
HH: :بسیار مقاوم در برابر حرارت؛ قادر به تحمل حرارت تا ۱۹۴ درجه فارنهایت.
:W: مرطوب» یا تأیید شده برای مکانهای نمناک یا مرطوب. این سیم برای مکانهای خشک نیز مناسب است.
:X: عایق ساخته شده از پلیمر مصنوعی که در برابر شعله مقاوم است.
:N: از جنس نایلون برای مقاومت در برابر روغن و بنزین.
سیم تکهادی
سیم تکهادی محبوبترین انتخاب برای سیستم الکتریکی داخل خانه است. این نوع سیم در چندین اندازه، رنگ (برای شناسایی فاز، نول و زمین) و با هادیهای مفتولی یا رشتهای موجود است. یک سیم مفتولی اتصالات بهتری را خواهد داشت، اما سیمهای رشتهای را میتوان راحتتر از طریق مجرای مربوطه انتقال داد. هر دو نوع این سیم با عایقهای THW و THHN موجود هستند.
سیم تکهادی که اغلب با نام سیم شناخته میشود، از یک سیم رسانای عایقبندی شده ساخته شده است. این سیم محبوبترین انتخاب برای سیمکشی است. این سیم، برای شناسایی فاز و زمین، در چند رنگ موجود است. سیم تک هادی دو نوع دارد.
سیم مفتولی (NYA)
هادی این نوع سیمها از مس نرم شده با عایقی از ماده پلاستیک پی.وی.سی در رنگ های گوناگون شکل گرفته است. ولتاژ اسمی این سیم 750/450 ولت است و برای جریانهای مختلف با سطح مقطع تا 240 میلی متر مربع ساخته میشود. این دسته از سیم ها در تابلوهای برق و تاسیسات نصب ثابت در محیط های خشک در داخل لوله، روی دیوار یا داخل آن به کار میرود. بنابراین استفاده از این نوع سیم به طور مستقیم در داخل دیوار مجاز نیست.
سیم مفتولی از یک هسته جامد منفرد با عایق پلاستیکی ساخته شده است. سیم مفتولی اتصال بهتری دارد، اما به دلیل سختی آن، خم شدن یا پیچاندنش دشوار است. چند بار خم کردن سیم ممکن است باعث آسیب رساندن به هادی داخل آن شود. چنین سیمهای در مواردی استفاده میشوند که نیازی به خم شدن آنها نباشد.
سیم نیمه افشان (NYAB)
ساختمان این سیم مثل سیم NYA است ولی نسبت به آن انعطاف بیشتری دارد. ولتاژ اسمی این سیم نیز 450/750 ولت است و در تاسیسات نصب ثابت در محیط های خشک و در داخل لوله به صورت روکار یا توکار به کار گرفته میشود. استفاده از این نوع سیمها نیز به طور مستقیم در داخل دیوار مجاز نیست.
این نوع سیم از نظر ساختار شبیه سیم های مفتولی است و ولتاژ آن هم 450 تا 750 ولت است. نسبت به سیم مفتولی انعطاف بیشتری دارد.
سیم افشان (NF)
سیم افشان مجموعهای از تعداد زیادی رشتههای نازک مسی است و به سیم نرم معروف است. ساختمان این نوع سیم مانند سیم مفتولی و نیمهافشان است. ولتاژ نامی آن 300 تا 500 ولت است. انعطاف آن از نیمه افشان بیشتر است و ضخامت آن از سیم مفتولی، به همین دلیل مقاومت الکتریکی کمتری دارد. سیم افشان از سیم مفتولی گرانتر است؛ چون هزینۀ تولید بالاتری دارد.
سیم رشتهای از چندین رشته نازک سیم ساخته شده است که با هم یک هادی را تشکیل میدهد. سیم رشتهای انعطافپذیر است، بنابراین برای کاربردهایی که سیمها باید خم شوند یا پیچ خورده باشند مناسب است. برقکاران سیم رشتهای را بیش از سیم مفتولی ترجیح میدهند، زیرا به دلیل انعطافپذیری، عبور آن از لولهها آسانتر است.
سیم لاکی
سیم لاکی از یک رشته سیم ساخته شده که بر روی آن لایه نازک عایق است. حجم عایق آن کم است؛ به همین دلیل در سیم پیچیهای موتور و ترانسفورماتور، بسیار از آن استفاده میشود و به سیم ترانس هم معروف است. ضخامت آن 0.05 تا 6 میلیمتر است.
کابل با غلاف غیرفلزی
کابل غلافدار غیرفلزی یا NM (یا NM-B) که با نام تجاری کابل «رومکس» (Romex) شناخته میشود، نوعی کابل الکتریکی است که غلاف خارجی آن از پلاستیک ساخته شده است و از هادیهای داخلی محافظت میکند. از این کابل معمولاً برای سیمکشی برق مسکونی استفاده میشود.
بر اساس تعداد هادیها، دو نوع کابل غلافدار NM وجود دارد.
کابل غلاف NM دو سیمه
این نوع کابلها دارای دو هادی جداگانه عایقبندی شده با یک هادی لخت برای اتصال به زمین است و در مجموع سه هادی دارد. کابل کابل غلافدار دو سیم NM در مقادیر نامی مختلف ارائه میشود و برچسب آن “<gauge> – 2 WG” است. این بدین معنی است که این کابل شامل دو سیم به علاوه یک سیم اتصال به زمین است.
کابل غلاف NM سه سیمه
این نوع کابل شامل سه سیم عایقبندی شده با سیم زمین لخت است و از آن در کاربردهای سهفاز به کار میرود. به همین دلیل، برای شناسایی هادی هر فاز از رنگهای مختلف استفاده میشود.
سیمهای NM به صورت مفتولی و همچنین رشتهای در دسترس هستند. هادی مفتولی اتصال بهتری را در ترمینالها فراهم میکند، اما جایگذاری آن از طریق لوله یا سایر مجراها دشوار است. این در حالی است که هادیهای رشتهای انعطافپذیرتر هستند و قرار دادن آنها در مسیر نصب راحتتر است.
کابل NM-B (حرف B ابتدای واژه Building به معنی ساختمان است) نوعی کابل NM است که به طور خاص برای سیمکشی ساختمانهای داخلی استفاده میشود. این کابلها برای سیمکشی داخل دیوار و کف استفاده میشوند، اما در مکانهای مرطوب مانند محیط بیرونی به کار نمیروند.
سیمهای با غلاف غیرفلزی
سیمهای غیرفلزی یا غلافدار NM )غیرفلزی) برای سیمکشی داخلی استفاده میشوند. این سیمها از دو یا بیش از دو هادی عایقبندی شده با یک هادی زمین عایق یا لخت تشکیل میشوند. البته، یک لایه دیگر از پوشش پلاستیکی XLPE برای محافظت بیشتر دارند. در حال حاضر، برقکاران از جدیدترین نسخه NM نوع B برای تأسیسات داخلی استفاده میکنند. هادیهای این سیمها میتوانند مفتولی یا استاندارد (رشتهای) باشند. انتقال هادیهای رشتهای از طریق محمل لولهای سادهتر است.
کابل دفن مستقیم یا خاکی
» کابل دفن مستقیم» یا «کابل خاکی» (Direct-Buried Cable) یا DBC نوعی کابل است که برای ارتباطات و انتقال توان استفاده میشود. این کابل به طور خاص به گونهای طراحی شده است که بدون نیاز به عایق اضافه، غلاف یا لولهکشی، مستقیماً در زیر زمین دفن شود. کابلهای DBC از باندلهای کابل فیبر نوری با هسته فلزی ضخیم (به منظور سفتی) ساخته شدهاند. این نوع کابل دارای چندین لایه محافظ مانند لایه عایق پلاستیکی، لایه ضد آب و همچنین ژل ضربهگیر و غیره است تا در برابر گرما، رطوبت و سایر عوامل زیرزمینی محافظت شود.
کابل غلاف فلزی (کابل زرهی، AC یا BX ،MC)
همانطور که از نام آن مشخص است، کابل غلاف فلزی نوعی کابل برق زرهی با محافظ فلزی بر روی هادیهای عایقبندی شده است. هادیها به طور جداگانه با لایه پلاستیکی عایقبندی شدهاند و برای محافظت بیشتر توسط یک غلاف فلزی احاطه شده است. غلاف فلزی میتواند بافته یا تاب خورده بوده و یکی یا همه هادیها را احاطه کرده باشد یا میتواند مانند یک لوله جامد باشد.
کابلهای پوسته فلزی بیشتر با کابل AC (کابل زرهی) یا BX و کابل MC (فلزی) شناخته میشوند. BX نام تجاری ثبت شده برای کابلهای AC است.
کابل زرهی (AC)
این نوع کابلهای غلافدار فلزی دارای یک لایه فلزی محافظ تاب خورده یا بافته شده است که معمولاً از فولاد بر روی هادی آن ساخته شده است. غلاف خارجی از پلاستیک ساخته شده است. لایه فلزی مقاومت مکانیکی اضافه در برابر هر نوع آسیب را ایجاد میکند و همچنین میتواند برای اتصال زمین استفاده شود. بنابراین، از این کابلها در مکانهای مرطوب و همچنین در زیرزمین استفاده نمیشود. لایه زرهی میتواند بافته شده از سیم، سیم فولادی یا نوار فولادی باشد. کابل زرهی سیم فولادی (SWA) متداولترین نوع کابل زرهی است که برای انتقال نیرو به کار برده میشود.
کابل فلزی (MC)
تفاوت بین کابلهای AC و MC این است که غلاف فلزی کابل MC نمیتواند به عنوان سیم اتصال زمین استفاده شود. این کابل دارای یک سیم عایق شده با رنگ سبز اضافه برای اتصال به زمین است. بنابراین، این کابلها اگر غلاف بیرونی محافظ PVC داشته باشند، میتوان از آنها به عنوان کابل دفن مستقیم و در مکانهای مرطوب استفاده کرد.
کابلهای غلاف فلزی گران قیمت و قرار دادن آنها در محمل دشوار است و در مقایسه با کابل NM که بهترین انتخاب برای سیمکشی مسکونی است، به ابزار خاصی برای برش یا لخت کردن نیاز دارند. این کابلها برای وسایل بزرگ و استفاده در محیط خارجی به کار میروند.
کابل زوج
کابل زوج نوعی کابل الکتریکی است که از یک جفت هادی پوشانده شده توسط یک غلاف عایقی ساخته میشود. این کابلها بیشتر برای کاربردهای DC و همچنین در کاربردهای AC فرکانس پایین استفاده میشوند.
کابل نرم
این کابل یک کابل برق انعطافپذیر است که در دو سر آن کانکتور وجود دارد تا منبع تغذیه AC موقت را تأمین کند. این کابل معمولاً در منبع تغذیه برای تأمین برق تجهیزات، ماشینآلات و دستگاههای قابل حمل استفاده میشود.
نوع مواد عایق مورد استفاده برای هادی (مانند دما، رطوبت، هوا، روغن و غیره)، کاربرد یا محیط استفاده آن را تعیین میکند، در حالی که مقادیر نامی کابل با اندازه هادی سیم تعیین میشود.
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.